Co powinieneś wiedzieć o dyskach SSD?

Jak odzyskać dane z dysku SSD

Odzyskiwanie danych z dysku SSD to usługa, którą wykonujemy coraz częściej, co jest zaskakujące. Dyski półprzewodnikowe miałby być bowiem mniej awaryjne od HDD. Czy rzeczywistość wygląda inaczej? Sprawdź, jak dbać o dysk SSD oraz jak odzyskać z niego dane?

W tym artykule:

Odzyskiwanie danych z SSD rzadko przypomina pracę z napędami magnetycznymi. Wynika to oczywiście z zupełnie innej architektury tych dwóch prawdopodobnie najpopularniejszych nośników informacji. Odzyskiwanie danych z dysku SSD często okazuje się jednak bardziej skomplikowane i niestety droższe. Dowiedz się więcej o eksploatacji dysków półprzewodnikowych oraz o objawach i przyczynach ich awarii.


Co to jest dysk SSD?

Dysk SSD jest urządzeniem elektronicznym, które służy do przechowywania danych. Dyski półprzewodnikowe stosuje się  coraz powszechniej zarówno w komputerach stacjonarnych, jak i laptopach, ultrabookach czy dedykowanym sprzęcie (np. rejestratorach wideo). Swoją popularność nośniki te zawdzięczają o wiele lepszym parametrom pracy, niż napędy HDD, oraz teoretycznie lepszej bezawaryjności. W praktyce jednak ten ostatni czynnik często zależy od klasy producenta, a nawet konkretnego modelu dysku SSD. Mimo wszystko trudno jednak pominąć oczywiste zalety, wynikające z półprzewodnikowej konstrukcji. 

Dyski SSD nie posiadają ruchomych elementów, ani magnetycznych talerzy, na których zapisywane są informacje w napędach HDD. Zamiast tego dane magazynowane są w półprzewodnikowych kościach pamięci, czyli dedykowanych układach scalonych. Dzięki temu dyski półprzewodnikowe:

  • posiadają zdecydowanie większą odporność na wstrząsy i uderzenia,
  • zużywają mniej energii, co przekłada się na dłuższą pracę urządzeń zasilanych bakteryjnie,
  • podczas pracy wydzielają mniej ciepła, co redukuje wydatek energetyczny przeznaczany na chłodzenie komputera,
  • większość modeli oferuje znacznie krótsze czasy odczytu i zapisu danych, niż HDD, co użytkownik odczuwa jako przyspieszoną pracę systemu operacyjnego oraz aplikacji, uruchamianych z dysku SSD.

Oczywiście dyski półprzewodnikowe nie są również wolne od wad. Do największych należą przede wszystkim skomplikowana budowa wewnętrzna, która wpływa na to, ile kosztuje odzyskiwanie danych z dysku SSD. Poza tym nośniki tego rodzaju charakteryzują się ograniczoną liczbą cykli zapisu i odczytu danych, z reguły są droższy, od dysków magnetycznych i posiadają mniejszą pojemność ( dotyczy najpopularniejszych modeli na rynku). 

Elektronika dysku SSD
Elektronika dysku SSD

Uszkodzenie dysku SSD – objawy 

Pomimo monolitycznej budowy wewnętrznej dyski półprzewodnikowe także narażone są na awarie. Co więcej, uszkodzenie dysku SSD często występuje niejako samoistnie, a użytkownik praktycznie nie ma na nie wpływu. Chodzi o zjawisko tzw. “parowania bitów”, czyli samorzutnej zmiany stanu logicznego nieużywanych przez dłuższy czas komórek pamięci. Proces ten występuje na poziomie molekularnym bezpośrednio w materiale, z którego zbudowana jest kość pamięci. Zjawisko to ogranicza w pewnym stopniu programowe przepisywanie zawartości długo nieużywanych komórek pamięci, ale profilaktyka ta może działać tylko podczas pracy napędu.

Oprócz tego dyski półprzewodnikowe narażone są na przepięcia, których powodem może być niesprawny zasilacz komputera lub awaria sieci elektrycznej. Uszkodzenie dysku SSD często spowodowane jest także niewłaściwą eksploatacją nośnika. W dalszej części tego wpisu wyjaśniamy, czego nie robić z dyskami SSD. Teraz wyjaśnimy, że objawami uszkodzenia dysku półprzewodnikowego są:

  • zupełny brak reakcji nośnika: system operacyjny nie ładuje się, komputer może nawet w ogóle nie widzieć napędu,
  • spowolniona praca systemu operacyjnego, wydłużony czas uruchamiania aplikacji i ładowania zasobów, zwłaszcza o dużych objętościach,
  • brak możliwości odczytu i/lub zapisu danych,
  • pojawiające się błędy systemowe,
  • powtarzające się zawieszenia aplikacji lub systemu.

Jeżeli występuje u Ciebie którykolwiek z podanych wyżej objawów, czas najwyższy zdecydować się na odzyskiwanie danych z dysku SSD póki nośnik jeszcze działa. Pamiętaj, że postępująca degradacja systemu plików może krótkim czasie mocno skomplikować procedurę odczytu informacji, co może mieć duży wpływ na cenę odzyskiwania danych.

Czego nie robić z dyskami SSD?

Odzyskiwanie danych z dysku talerzowego często okazywało się jedynym ratunkiem po uszkodzeniu spowodowanym niewłaściwą eksploatacją (upadki dysku lub całego komputera, wstrząsy i uderzenia podczas pracy). Dyski półprzewodnikowe na takie usterki są odporniejsze, ale za to użytkownik zauważalnie może skrócić ich żywotność poprzez wykonywanie kilku, z pozoru zupełnie bezpiecznych czynności. Oto czego lepiej nie robić z dyskami SSD:

Defragmentacja

Defragmentacja jest nie tylko zupełnie niepotrzebna (brak głowicy sprawia, że bez znaczenia dla szybkości pracy jest to, czy dane przechowywane są w jednej czy w kilku komórkach), ale i szybko oraz niepotrzebnie wyczerpuje limit cykli zapisu i odczytu dysku SSD.

Nie zapełniaj dysku do maksymalnie

Kiedy wolna przestrzeń na dane kurczy się poniżej 25% pojemności dysku SSD możesz zauważyć znaczący spadek szybkości pracy nośnika. To dlatego, że oprogramowanie musi zapisywać informacje w częściowo już zapełnionych blokach pamięci, co zawsze zajmuje więcej czasu, niż zapis do pustych komórek,

Nie korzystaj ze archaicznych systemów operacyjnych 

Takie oprogramowanie nie posiada funkcji dedykowanych do pracy z dyskami SSD. W efekcie takie OSy wykonują tysiące operacji zapisu i odczytu danych tymczasowych, co zauważalnie skraca żywotność dysków półprzewodnikowych.

Aplikacje do odzyskiwania danych z dysku SSD 

Aplikacje tego rodzaju mogą nadpisać zawartość pamięci, nieodwracalnie niszcząc zapisane w nich informacje. Przestrzegamy przed amatorskimi próbami odzysku danych z dysków półprzewodnikowych, a przy okazji również z innych nośników. Bez specjalistycznej ekspertyzy nie ma możliwości określenia przyczyn awarii, dzięki czemu specjaliści wybierają najskuteczniejszą i bezpieczną metodę odzysku informacji.

Odzyskiwanie danych z dysku SSD
Odzyskiwanie danych z dysku SSD House of Data

Skuteczne odzyskiwanie danych z dysku SSD

Kiedy do naszego laboratorium trafi uszkodzony nośnik, poddajemy go szczegółowej diagnostyce za pomocą specjalistycznego oprogramowania i dedykowanych narzędzi. Tylko w ten sposób możemy odkryć przyczynę usterki. W dyskach SSD najczęściej dochodzi do awarii mikrokontrolera, który odpowiedzialny jest za zapis i odczyt komórek pamięci. 

Niewiele rzadziej zdarzają się uszkodzenia samych kości pamięci, których liczba zależy od producenta i modelu nośnika. Ale prawdopodobnie nawet wtedy w specjalistycznym laboratorium przeszkolony technik jest w stanie odzyskać dane z działających chipów. Bywa również i tak, że współpracy odmawia elektronika dysku, odpowiadająca np. za działanie interfejsu. 

Zdecydowanie najmniej problemu sprawiają błędy logiczne, do których zaliczamy np. sformatowanie dysku SSD, usunięcie partycji czy nieprawidłowo działające firmware nośnika. Niemniej jednak bez względu na przyczynę uszkodzenia, odzyskiwanie danych z dysku SSD wykonujemy w House of Data z ogólną skutecznością na poziomie aż 85%. Dlatego nie wahaj się i już dziś za darmo zamów kuriera po odbiór nośnika, aby skorzystać z bezpłatnej ekspertyzy Twojego uszkodzonego dysku półprzewodnikowego.