Uszkodzenie głowic to jedne z najczęstszych i najpoważniejszych usterek magnetycznych dysków twardych. Zdarzają się zarówno z winy użytkownika, jak i powodu wyeksploatowania lub czynników losowych. Sprawdź, jak odzyskać dane, kiedy głowica ulegnie uszkodzeniu.
W tym wpisie:
- Co to jest głowica dysku?
- Kiedy dochodzi do uszkodzenia głowicy dysku?
- Objawy uszkodzenia głowicy dysku
- Odzyskiwanie danych z dysku uszkodzonego
Magnetyczne dyski twarde posiadają wiele zalet, z których największą jest prawdopodobnie cena. Konstrukcje tego typu od dziesięcioleci używane są do magazynowania cyfrowych danych. I niestety przez cały ten okres eksploatacji konstruktorom nie udało się wyeliminować groźnych w skutkach uszkodzeń głowic. Dowiedz się więcej na ten temat.
Co to jest głowica dysku?
Głowica dysku to elektroniczny element o wielkości od 0,1 do 0,3 mm, który odpowiedzialny jest za zapis i odczyt danych z magnetycznej powierzchni talerza. Głowice zawieszone są na ramieniu pozycjonującym i poruszają się tuż nad talerzami w odległości zaledwie kilku nanometrów od ich powierzchni.
Podczas pracy talerze magnetyczne wirują z prędkościami kilku tysięcy obrotów na minutę. Dlatego głowice współczesnych dysków twardych mają aerodynamiczne kształty, aby podczas pracy zachowywały się jak miniaturowe skrzydła, które unoszą się nad talerzem na cieniutkiej poduszcze powietrznej.
Kiedy dochodzi do uszkodzenia głowicy dysku?
Uszkodzenia głowic w dysku twardym umownie dzieli się na:
- mechaniczne
- elektryczne.
Do pierwszych dochodzi najczęściej wtedy, gdy pracujący dysk upadnie (np. wraz z urządzeniem) albo w wyniku innego rodzaju wstrząsów. Efekty takich uszkodzeń są bardzo różne. Niekiedy nie dają żadnych niepokojących objawów, jednakże częściej kończą się uderzeniem głowicy w powierzchnię talerza. Dane przechowywane w miejscu kolizji, stają się nieczytelne. Głowica może przestać działać natychmiast lub po pewnym czasie od uderzenia. Na dodatek opiłki, które powstały w wyniku uderzenia, mogą zdegradować powierzchnię pozostałych talerzy.
W wyniku wstrząsu może dojść także do zerwania głowicy dysku lub mechanicznego odkształcenia ramienia pozycjonującego. Sytuacje te stwarzają ryzyko zapiłowania talerza, kiedy uszkodzona głowica styka się bezpośrednio z jego powierzchnią. Wtedy magnetyczna warstwa zostanie dosłownie zeszlifowana, co oczywiście zniszczy dane bezpowrotnie.
Uszkodzenia elektryczne głowic dysku mogą mieć związek z jego wyeksploatowaniem, awaria zasilacza lub występować losowo. W przeciwieństwie do usterek fizycznych, w tych przypadkach nie występuje ryzyko zniszczenia powierzchni talerzy dysku.
Objawy uszkodzenia głowicy dysku
Objawami uszkodzenia głowicy dysku są zwykle niespotykane dotąd odgłosy, generowane przez pracujący dysk. Mogą to być np. stuki, chrobotanie czy piski. Jeżeli usłyszysz kiedykolwiek podobne efekty dźwiękowe, natychmiast wyłącz komputer i wyślij dysk do firmy zajmującej się odzyskiwaniem danych. Pamiętaj, że używanie uszkodzonego nośnika prowadzi do jego fizycznego zniszczenia i nieodwracalnej utraty przechowywanych na nim danych.
Po uszkodzeniach elektrycznych dysk może pracować równie bezszelestnie, jak dotąd. Pojawiają się za to problemy z odczytem lub zapisem danych, kopiowaniem plików itd. System może zacząć resetować się nawet wtedy, gdy z niego nie korzystasz. W najgorszym wypadku komputer w ogóle się nie uruchomi.
Odzyskiwanie danych z dysku uszkodzonego
Odzyskiwanie danych z dysku, w którym awarii uległy głowice, możliwe jest tylko w profesjonalnym laboratorium. Proces wymaga bowiem otwarcia obudowy dysku, co może zostać bezpiecznie wykonane wyłącznie w komorze bezpyłowej. Uszkodzone głowice wymieniane są na sprawne, co umożliwia odczyt danych po awariach elektrycznych.
Jeżeli głowice zostały uszkodzone mechanicznie, również wymienia się je na sprawne, ale pozostaje jeszcze kwestia degradacji powierzchni talerzy magnetycznych. W zależności od rozmiarów kolizji niedostępnych może być tylko kilka sektorów, albo znacznie większe obszary. Dlatego powtarzamy: nie używaj uszkodzonego dysku, aby nie zwiększać skali zniszczeń. Uszkodzony nośnik wyślij do nas i skorzystaj z darmowej ekspertyzy, dzięki której poznasz też szacunkowe koszty odzyskiwania danych z dysku po uszkodzeniu głowic.
